Voedingsallergie

"Traduttore, traditore"

Deze uitdrukking gaat over de gelijkenis tussen de twee woorden en het wordt vaak gebruikt vanwege de beknoptheid en de woordspeling.
Een "vertaler" is een "verrader", zegt de Italiaanse uitdrukking.
Traduttore, traditore betekent dat de vertaling van een tekst van de ene taal naar de andere nooit kan voldoen aan de tekst van het oorspronkelijke werk . Daarmee wordt bedoeld dat een vertaler zijn eigen opvattingen, belangen en gevoelens in zijn vertaling stopt, vaak zonder het zelf te merken.

Hetzelfde probleem doet zich voor als wetenschappers hun onderzoeksresultaten en waarnemingen vertalen naar voedingsadviezen. De overheid vraagt wetenschappers vaak om adviezen; zij wil beleid voeren en de bevolking adviseren op basis van wetenschappelijke feiten. Die adviezen zijn beter niet beïnvloed door privé-overtuigingen en belangen, dan zijn ze niet geloofwaardig.

Wat kan er zoal misgaan als deskundigen wetenschappelijke gegevens interpreteren en vertalen in een voedingsadvies?
Het geloof en de opvattingen van de vertaler beïnvloeden de vertaling. Ook wetenschappers zijn daar niet vrij van. Het zijn daarmee niet alleen financiële belangen, al kleuren die wel degelijk hun oordeel. Ook zonder subsidie zal een vegetarisch etende onderzoeker eerder aanvaarden dat vlees eten kanker veroorzaakt dan een vleesetende collega. Die heeft meer oog voor de zwaktes van het betreffende onderzoek.
Vaak doet een onderzoeker zelf onderzoek dat zijn overtuigingen bevestigt. Het is de vraag wat dan eerst kwam. Gelooft een onderzoeker dat rode wijn hartinfarcten voorkomt omdat hij dat zelf heeft ontdekt, of geloofde hij het toch al en werd dat door zijn onderzoek alleen maar bevestigd? In elk geval staat met de wijn nu zijn reputatie en zijn broodwinning op het spel.

Een groep toxicologen deed enkele jaren geleden een interessante suggestie om het effect van het geloof en van de carrière-ambities van experts op de inhoud van adviezen terug te dringen.
Deze toxicologen vonden het risico dat een bepaalde stof in voedsel en milieu kanker veroorzaakte wel eens werd overdreven. Dat kwam doordat de adviezen vooral werden opgesteld door wetenschappers die hun leven hadden gewijd aan onderzoek naar die stof.
De suggestie was om voortaan zo een adviescommissie te bemannen met toxicologen die hun carrière niet dankten aan de stof in kwestie. De minister van Volksgezondheid had de Gezondheidsraad gevraagd om een advies daarover.

Voedselallergie wordt veroorzaakt door fouten van het afweersysteem. Men ziet eiwitten uit noten, melk, soja of vis aan voor schadelijke parasieten en men gaat er de strijd mee aan. Die strijd tegen onschuldige levensmiddelen maakt de patiënt ziek als die ook maar een klein beetje van dat levensmiddel binnenkrijgt.
Hoeveel mensen per jaar worden ernstig ziek door voedselallergie of hoeveel mensen sterven ten gevolge van voedselallergie?
Er blijken geen goede cijfers over te bestaan, maar met wat onderzoek komt men toch tot een redelijk betrouwbare schatting.

Een voorbeeld: Eén tot drie miljoen Nederlanders denken dat ze allergisch zijn voor bepaalde voedingsmiddelen, maar van hen is slechts één op de tien dat echt. De rest krijgt zijn buikpijn of huiduitslag door iets anders.
Het aantal ziekenhuisopnames voor voedselallergie is enkele tientallen of honderden per jaar en het aantal sterfgevallen is één of geen. Nog altijd één te veel, maar wel een stuk minder dan de meeste mensen denken. Het probleem van voedingsallergie is dus veel kleiner dan gedacht.